Cholecystektomia laparoskopowa
Najczęstszą przyczyną kwalifikacji do zabiegu cholecystektomii (usunięcia pęcherzyka żółciowego) jest kamica pęcherzyka żółciowego lub polip. Zabieg polega na usunięciu całego pęcherzyka po zabezpieczeniu przewodu pęcherzykowego i tętnicy pęcherzykowej. Wykonuje się go w technice laparoskopowej.
Laparoskopia pęcherzyka żółciowego
To metoda, która wykorzystuje laparoskop – instrument chirurgiczny wyposażony w miniaturową kamerę. Dzięki niemu chirurg uzyskuje dostęp do wnętrza jamy brzusznej bez potrzeby rozcinania jej powłok.
Dla pacjenta przygotowanie do operacji woreczka żółciowego nie jest szczególnie wymagające. Z tygodniowym wyprzedzeniem zalecane jest odstawienie leków zaburzających krzepnięcie krwi. Trzeba też wykonać podstawowe badania obrazujące stan zdrowia (np. analizy krwi, zdjęcie RTG klatki piersiowej). W dniu operacji powinno się być na czczo.
Wskazania do zabiegu
Badania diagnostyczne
Zazwyczaj USG jamy brzusznej wystarcza do stwierdzenia patologii pęcherzyka żółciowego i powiązania z nim występujących u pacjenta dolegliwości. W przypadku niejasności podczas USG można poszerzyć diagnostykę o TK lub MR jamy brzusznej. Jeżeli z kamicą pęcherzyka żółciowego współwystępuje kamica przewodu żółciowego, przed cholecystektomią wskazane jest wykonanie ECPW (endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna) z rewizją dróg żółciowych.
Zalet metody laparoskopowej
Przygotowanie do zabiegu
Przygotowanie do zabiegu operacyjnego zakłada wykonanie badań krwi obwodowej, moczu, EKG i innych zalecanych przez lekarza kwalifikującego do zabiegu i znieczulenia. Oprócz tego ważne są poniższe wskazówki:
Opis zabiegu operacyjnego
Wycięcie pęcherzyka żółciowego metodą laparoskopową polega na usunięciu całego pęcherzyka żółciowego z dostępu przez kilka otworów (zwykle 3-4) w jamie brzusznej. Na początku zabiegu po znieczuleniu ogólnym (uśpieniu) chorego do jamy brzusznej wkłuwa się igłę, przez którą podaje się dwutlenek węgla. Celem jest oddzielenie od siebie narządów, które w normalnych warunkach ściśle do siebie przylegają. Następnie do jamy brzusznej wkłuwa się trokary (zaostrzone rurki), przez które wprowadza się kamerę i specjalne narzędzia chirurgiczne. Chirurdzy patrząc na monitor mogą obserwować wszystko, co się dzieje w jamie brzusznej, a jednocześnie używać narzędzi, którymi operują. Zasadnicza część zabiegu polega na wypreparowaniu i zaklipsowaniu tętnicy i przewodu pęcherzykowego i odpreparowaniu pęcherzyka żółciowego od wątroby. Wycięty pęcherzyk usuwa się na zewnątrz przez poszerzone cięcie po trokarze w okolicy pępka.
Operacja laparoskopowa a klasyczna cholecystektomia
W około 5% operacji zaistniałe okoliczności zmuszają chirurga do zamiany operacji laparoskopowej na „otwartą” (klasyczną cholecystektomię) w trakcie zabiegu. Do najczęstszych przyczyn takich sytuacji należą:
W cholecystektomii „na otwarto” dostęp do jamy brzusznej uzyskuje się przez kilkunastocentymetrowe cięcie pod prawym łukiem żebrowym.
Przeciwwskazania do planowego zabiegu
Możliwe powikłania po zabiegu
Trzeba mieć na uwadze, że krwawienie, wyciek żółci czy uszkodzenie przewodów żółciowych stwierdzone po zabiegu mogą wiązać się z potrzebą ponownej operacji.
Postępowanie pooperacyjne
Niepowikłane leczenie pooperacyjne, a z takim najczęściej się spotykamy, kończy się wypisem ze szpitala najczęściej w drugiej dobie po operacji laparoskopowej i 6–7 dobie po operacji klasycznej. Po operacji przez co najmniej 6 tygodni zaleca się znaczne ograniczenie wysiłku fizycznego oraz przestrzeganie diety lekkostrawnej (jedzenie nie powinno być tłuste i smażone oraz powodujące wzdęcia). Po tym czasie dieta może być rozszerzana stopniowo do normalnej. Zwiększana powinna być również aktywność fizyczna.
U chorych z infekcją rany pooperacyjnej i/lub nieograniczających wysiłków fizycznych we wczesnym okresie pooperacyjnym, może dojść do powstania przepukliny brzusznej. Pojawiająca się późno po operacji żółtaczka, gorączka, bóle, podwyższone próby wątrobowe, zazwyczaj świadczą o obecności złogów (kamieni) w przewodzie wątrobowym wspólnym lub o zwężeniu przewodu wątrobowego wspólnego na skutek uszkodzenia w trakcie przebytej operacji.
Czym jest zespół po cholecystektomii?
Zespół po cholecystektomii jest określeniem zespołu objawów – głównie bólów w nadbrzuszu, które czasem rozwijają się po cholecystektomii lub utrzymują się mimo wycięcia pęcherzyka żółciowego. Zwykle nie mają one związku z drogami żółciowymi, a są najczęściej wywołane przez przepuklinę rozworu przełykowego przepony, chorobę wrzodową, zapalenie trzustki, zespół jelita wrażliwego, nietolerancję pokarmową.
Czasami objawy mogą być związane z drogami żółciowymi i są wówczas wywołane
Czym może grozić niewykonanie zabiegu?
Jeśli pacjent z objawową kamicą pęcherzyka żółciowego nie podda się operacji wycięcia pęcherzyka żółciowego, narażony będzie na powtarzające się napady kolki wątrobowej. W następstwie może dojść do zapalenia pęcherzyka żółciowego, ze wszystkimi towarzyszącymi mu powikłaniami, takimi jak: ropniak pęcherzyka żółciowego, przedziurawienie pęcherzyka, przetoka miedzy pęcherzykiem a dwunastnicą lub jelitem (zagrożona niedrożnością żółciową jelita cienkiego).
Jeżeli złogi („kamienie”) z pęcherzyka żółciowego przedostaną się do dróg żółciowych, może pojawić się żółtaczka mechaniczna, a zalegające złogi w przewodzie żółciowym wspólnym mogą spowodować ostre zapalenie trzustki ze wszystkimi jego powikłaniami.
Co to jest pęcherzyk żółciowy?
Pęcherzyk żółciowy jest to narząd będący częścią układu żółciowego. Położony jest w prawej górnej części jamy brzusznej. Jego główną funkcją jest gromadzenie i zagęszczanie żółci produkowanej przez wątrobę. Żółć jest uwalniana z pęcherzyka po jedzeniu w trakcie procesu trawienia. Żółć przez wąskie przewody – drogi żółciowe przedostaje się do jelita cienkiego.
Kamica pęcherzyka żółciowego
Kamica pęcherzyka żółciowego jest powszechnym schorzeniem powstającym w wyniku tworzenia się złogów w pęcherzyku żółciowym – tzw. kamieni, które mogą blokować odpływ żółci z pęcherzyka żółciowego i powodować zapalenie pęcherzyka.
Dolegliwości dotyczące tego schorzenia to m.in.:
Dolegliwości te zaostrzają się po zjedzeniu obfitych, tłustych posiłków, wypiciu alkoholu, intensywnym wysiłku fizycznym lub silnym stresie.
Podstawowym i decydującym badaniem diagnozującym kamicę pęcherzyka jest ultrasonografia brzucha.
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
Przewlekłe zapalenia pęcherzyka żółciowego może przejść w formę ostrą, która charakteryzuje się m.in. następującymi objawami:
Napad ostrego zapalenia pęcherzyka pojawia się często w nocy, jak również krótko po spożyciu ciężkostrawnego posiłku bądź wypiciu alkoholu. Pacjent doświadczający takich objawów powinien szybko zgłosić się do lekarza, ponieważ ostry stan zapalny pęcherzyka żółciowego może doprowadzić do rozwoju groźnych powikłań, np. do zapalenia otrzewnej.
Zapytaj naszych specjalistów zajmujących się w laparoskopowym usuwaniem pęcherzyka żółciowego o metody leczenia Państwa dolegliwości.
Zapraszamy na konsultacje chirurgiczne do Kliniki WILMED w Warszawie.
